بسم الله الرحمن الرحیم
فضائل پیامبر اکرم (ص)
در کتاب «عیون اخبار الرضا
علیه السلام» از اباصلت هروى، از حضرت رضا علیه السلام و آن حضرت از
پدرانش:، از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل کرده اند که رسول خدا صلى الله
علیه وآله وسلم فرمود:
خداوند برتر از من کسى را نیافریده، و گرامى تر از من نزد او کسى نیست.
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: عرض کردم یا رسول اللَّه، شما برتر هستید یا جبرئیل؟
فرمود:
یا علیّ؛ إنّ اللَّه تبارک وتعالى فضّل أنبیاءَه المرسلین على ملائکته
المقرّبین، وفضّلنی على جمیع النبیّین والمرسلین، والفضل بعدی لک یا علیّ،
وللأئمّة من بعدک، وإنّ الملائکة لخدّامنا وخدّام محبّینا.
اى
على ؛ خداوند تبارک و تعالى پیامبران مرسل را بر فرشتگان مقرّب خود برترى
داده است و مرا بر تمام پیغمبران و رسولان برترى داده است و بعد از من فضل
و برترى براى توو امامان بعد از تو است و همانا فرشتگان خدمتگزار ما و
دوستان ما هستند.
اى على،
فرشتگانى که عرش باعظمت الهى را بر دوش گرفته اند و آنها که اطراف عرشند به
حمد و ستایش پروردگار او را تسبیح مى کنند و براى آنها که ایمان به
ولایت ما اهل بیت آورده اند از خدا آمرزش مى طلبند.
یا علیّ، لولا نحن ما خلق اللَّه آدم، ولا حوّاء، ولا الجنّة ولا النار، ولا السماء ولا الأرض.
اى على، اگر ما نبودیم خدا آدم و حوّا، بهشت و دوزخ، آسمان و زمین را نمى آفرید.
چگونه ما
برتر از فرشتگان نباشیم در حالى که نسبت به معرفت پروردگار و تسبیح و تهلیل
و تقدیس او از آنها پیشى گرفتیم، زیرا اوّل چیزى که خداوند آفرید ارواح ما
بود، ما را به توحید و ستایش خود گویا نمود، سپس فرشتگان را آفرید، آنها
وقتى ارواح ما را نور یگانه اى مشاهده کردند امر ما را بزرگ شمردند، ما
تسبیح حق تعالى کردیم تا بدانند که ما خلقى هستیم که آفریده شده ایم و او
منزّه از صفات ما است، به تسبیح ما فرشتگان تسبیح گفتند و او را از صفات ما
پاک و منزّه دانستند.
و وقتى
عظمت شأن ما را مشاهده کردند حق تعالى را تهلیل کردیم تا فرشتگان بدانند
خدائى جز خداى بى همتا نیست و ما بندگان او هستیم و خدائى نیستیم که
همراه با او یا بعد از او عبادت ما واجب باشد، پس فرشتگان «لا إله إلاّ اللَّه»
گفتند، و وقتى بزرگى محلّ و موقعیّت ما را مشاهده کردند تکبیر گفتیم تا
فرشتگان بدانند خداوند بزرگتر از آن است که کسى جز به سبب او به شأن و مقام
بزرگى برسد.
و وقتى عزّت و قوّت ما را مشاهده کردند گفتیم: «لا حول ولا قوّة إلّا باللَّه»
تا اینکه فرشتگان بدانند هیچ نیرو و قدرتى جز بسبب خداوند نیست. و وقتى
نعمتى را که خدا بما داده و وجوب اطاعت ما را مشاهده کردند گفتیم: الحمد
للَّه، تا فرشتگان بدانند حمد و ستایش به خاطر نعمتها سزاوار پروردگار
متعال است، آنها هم گفتند : الحمد للَّه.
پس فرشتگان به سبب ما به شناخت توحید، تسبیح، تهلیل، تحمید و تمجید خداوند هدایت شدند.
ثمّ إنّ اللَّه تبارک وتعالى خلق آدم فأودعنا صلبه، وأمر الملائکة بالسجود له تعظیماً لنا وإکراماً،
سپس
خداوند تبارک و تعالى آدم را آفرید و ما را در صلب او به ودیعه نهاد و
آنگاه فرشتگان خود را دستور داد تا او را به خاطر تعظیم و بزرگداشت ما که
در صلب او بودیم سجده کنند.
پس
سجود آنها براى خداوند بخاطر عبادت و پرستش و براى آدم بخاطر اطاعت
پروردگار و احترام او بود، زیراما در صلب او بودیم، پس چگونه ما برتر از
فرشتگان نباشیم در حالی که همه آنها به آدم سجده(1) کردند.(2)
و بعضى از مدح کنندگان چه نیکو سروده اند:
تصاعدت فی مراقی العزّ رتبتهم فظنّ أنّهم للَّه أقران
فلاتقس فضلهم للأنبیاء أجل فإنّ سلمانهم بعد تصغیر سلیمان
رتبه ایشان در درجات عزّت و عظمت بالا رفت که گمان مى رفت براى خداوند اینها قرین باشند.
فضل و برترى آنها را با انبیاء قیاس نکن، همانا سلمانِ آنها را اگر کوچک کنى سلیمان مى شود.
پی نوشت :
1) علاّمه مجلسى رحمه الله تحقیقى درباره این سجود نموده و آن را توضیح داده است. به بحار الأنوار: 140/11مراجعه کنید.
2)
عیون اخبار الرضا علیه السلام: 204/1 ح 22، کمال الدین: 254/1 ح 4، علل
الشرایع: 5/1 ح 1، بحار الأنوار:335/26 ح 1 و 303/60 ح 16 (قسمتى از
روایت)، تأویل الآیات: 876/2 ح 9، منتخب الأثر: 61 ح 1،إرشاد القلوب: 403.
منبع :
کتاب قطره ای دریای فضائل اهل بیت علیهم السلام
جلد اول
بخش مناقب پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم
روایت دوم